Việc dạy từ vựng tiếng Anh luôn là một phần cốt lõi trong quá trình học ngoại ngữ. Tuy nhiên, để biến những từ ngữ khô khan thành hoạt động hấp dẫn lại là thử thách lớn. Bài viết này sẽ giới thiệu 5 phương pháp sáng tạo giúp giờ học từ vựng trở nên sống động, phù hợp cho mọi lứa tuổi và trình độ. Những cách này không chỉ tăng hiệu quả ghi nhớ mà còn khuyến khích học sinh chủ động khám phá ngôn ngữ theo cách tự nhiên nhất.

1. Bắt đầu với từ vựng tiếng Việt quen thuộc

Một hướng tiếp cận tự nhiên trong dạy từ vựng là xuất phát từ những từ tiếng Việt quen thuộc. Rất nhiều từ trong tiếng Việt có nguồn gốc tiếng Anh hoặc có nghĩa tương đồng. Khi kết nối hai ngôn ngữ, học sinh sẽ dễ dàng nhận ra sự gần gũi và tiếp thu từ mới nhanh hơn.

• Cách áp dụng

Giáo viên chia lớp thành các nhóm nhỏ. Mỗi nhóm có 3–4 phút để liệt kê các từ tiếng Việt có nguồn gốc từ tiếng Anh hoặc các từ Việt thường xuyên xuất hiện trong đời sống hiện đại (ví dụ: wifi, clip, fan, like, vitamin…).

Nhóm nào nghĩ được nhiều từ độc đáo, không trùng với nhóm khác sẽ thắng.

Sau đó, giáo viên và học sinh cùng phân tích nghĩa gốc, cách dùng đúng của phiên bản tiếng Anh. Hoạt động này có thể mở rộng bằng cách yêu cầu học sinh đặt câu với các từ đó.

• Lợi ích
  • Tạo cầu nối giữa kiến thức cũ và mới.
  • Giúp học sinh nhận ra sự giao thoa giữa hai ngôn ngữ.
  • Kích thích sự tò mò và tinh thần khám phá.
  • Tạo nền tảng dễ nhớ, dễ liên tưởng cho người học.

2. Trò chơi nhóm với từ vựng

Hoạt động nhóm luôn là cách hiệu quả để giúp học sinh tiếp thu từ mới mà không cảm thấy áp lực. Các trò chơi giúp học sinh vận dụng từ trong bối cảnh thực tế, cải thiện phản xạ và tăng sự gắn kết giữa các thành viên trong lớp.

Trò chơi từ vựng không chỉ mang tính giải trí mà còn giúp học sinh ghi nhớ sâu hơn. Các bạn phải vận dụng kiến thức ngay lập tức, từ đó từ vựng sẽ được củng cố một cách tự nhiên.

Dưới đây là gợi ý 3 trò chơi có thể ứng dụng trong lớp học

• Guess the Word (Đoán từ dựa vào mô tả)
  • Một bạn mô tả từ bằng tiếng Anh mà không dùng từ khóa trực tiếp.
  • Các bạn còn lại trong nhóm phải đoán từ đó càng nhanh càng tốt.
  • Mỗi lượt chỉ được mô tả trong tối đa 20–30 giây.

Ví dụ mô tả:
“It’s a place where you borrow books.” → library

• Speed Matching (Ghép đôi tốc độ)
  • Giáo viên chuẩn bị hai bộ thẻ: từ – nghĩa hoặc từ – hình ảnh.
  • học sinh thi xem nhóm nào ghép đúng nhanh nhất.
  • Có thể thay đổi độ khó bằng cách thêm từ đồng nghĩa, trái nghĩa, hoặc các ví dụ.
• Category Race (Đua từ theo chủ đề)
  • Giáo viên đưa ra một chủ đề: animals, food, jobs…
  • Trong 1 phút, mỗi nhóm viết càng nhiều từ thuộc chủ đề càng tốt.
  • Từ trùng sẽ bị loại. Nhóm có số từ hợp lệ nhiều nhất sẽ thắng.

3. Sử dụng công nghệ trong dạy từ vựng

Ngày nay, công nghệ đóng vai trò lớn trong việc cá nhân hóa quá trình học. Những công cụ trực tuyến khiến việc học từ trở nên tiện lợi, linh hoạt và hấp dẫn hơn nhiều.

• Ứng dụng học từ vựng

Các ứng dụng như Memrise, Duolingo, Quizlet giúp học sinh luyện tập hàng 

• Tạo flashcard điện tử

Flashcard điện tử không chỉ dễ tạo mà còn tối ưu nhờ thuật toán lặp lại cách quãng.
Học sinh có thể tự tạo thẻ hoặc dùng bộ thẻ có sẵn, thêm ví dụ, hình ảnh, phát âm…

• Mini game

Các trò như tìm từ, sắp xếp chữ cái, vượt chướng ngại vật từ vựng… có trên nhiều nền tảng, giúp người học luyện từ trong bối cảnh giải trí.

4. Tạo tình huống thực tế trong lớp học

Giáo viên có thể xây dựng các tình huống như: đi siêu thị, hỏi thông tin chuyến xe, đặt đồ uống, phỏng vấn xin việc…
Học sinh làm việc theo cặp, luân phiên đóng vai để sử dụng từ ngữ đúng bối cảnh.

5. Kết hợp âm nhạc và hình ảnh

• Học từ qua âm nhạc

Sử dụng bài hát có giai điệu dễ nhớ và từ vựng lặp lại là cách tuyệt vời để học từ. Giáo viên có thể cho học sinh nghe và tìm từ mới, phân tích nghĩa, luyện phát âm theo nhịp.

• Học từ qua hình ảnh

Dạy từ bằng hình ảnh giúp não bộ liên kết nhanh và bền vững. Giáo viên có thể dùng poster, flashcard, hình minh họa hoặc thậm chí ảnh thật do học sinh chụp trong đời sống.